
سطح بیرونی ساختمان و بنا ، نما نامیده می شود ، اصول طراحی و ساخت نما را نماسازی می گویند . طراحی نما ، یکی از مهمترین بخش های طراحی یک ساختمان می باشد .
این مقاله “به تام” درباره نماسازی است و اطلاعاتی در حیطه انواع نما ها به ویژه نمای آجری ارائه میکند.
نقش نماسازی برای ساختمان بسیار مهم است و از چندین جهت حائز اهمیت می باشد . حفاظت از عوامل جوی و اقلیمی ، ایجاد زیبایی ، آسایش و ایمنی ، ایجاد ارتباط ، معرفی و ….. از دلایل مهم استفاده از نما می باشد .
نماسازی در شکل دهی و ایجاد طرحی زیبا و هماهنگ در شهر نقش مهمی را ایفا می کند . در صورتیکه نمای هر ساختمان بدون در نظر گرفتن بافت شهر انجام گیرد ، می تواند باعث ناهماهنگی و تضاد در سطح شهر ایجاد کند . اگر ساختمان زیبا باشد به کل شهر اثر می گذارد . به طور کلی نمای ساختمان در تعریف و شکل دهی شهر نقش مهمی دارد .
مشخصه های نمای ساختمان :
- نسبت به سرما و گرما عایق باشد .
- نسبت به صوت عایق باشد .
- در برابر عواملی چون زلزله ، آتش سوزی ، یخ زدگی ، و… مقاوم باشد .
- سبک باشد .
- سرعت اجرای نما مناسب یاشد .
انواع نماسازی :
برای ساخت نمای یک ساختمان می توان از مصالح مختلف استفاده کرد . در انتخاب مصالح برای نماسازی ، عوامل گوناگونی موثر هستند از قبیل :
- عملکرد ساختمان
- محل قرارگیری ، اقلیم و محیط اطراف ساختمان
- مصالح موجود و در دسترس
- مسائل اقتصادی
- دانش و اطلاعات نیروی انسانی
- و …….
برای نمای ساختمان می توان از مصالح مختلفی مانند انواع سنگ ، آجر نما ، دیوارپوش های شیشه ای ، انواع سیمانکاری ، ورق های آلومینیوم و …… استفاده کرد .
نمای آجری :
انتخاب آجر برای نماسازی ، از سوی ایرانیان دلایل مختلفی دارد :
- به اندازه سنگ پایدار است .
- نسبت به مصالح دیگر ارزانتر است .
- سرعت اجرا را افزایش می دهد .
- در اکثر نقاط قابل دسترسی است .
استفاده از آجر به نمای کلی هر بنا ، کیفیات ویژه ای می بخشد ، و سادگی و همچنین تداوم مناسبی به ساختمان می دهد .

مصالحی که برای نماسازی با آجر استفاده می شود :
آجر : انواع آجر را به شرطی که حائز شرایط زیر باشد ، می توان برای نماسازی به کار برد :
- خوب پخته شده باشد و از برخورد آنها به هم صدای صدای زنگ ایجاد شود .
- در برابر یخبندان مقاوم باشد .
- بیش از 18 درصد رطوبت به داخل خود جذب نکند .
- یک دست و یک اندازه باشد.
- حداقل 150 کیلوگرم بر سانتی متر مربع بار فشاری را تحمل کند .
برای این منظور از آجرهای فشاری ، ماشینی ، و ماسه آهکی استفاده می نماییم .
ملات : نوع ملات مصرفی برای نماهای با آجر فشاری ، ملات باتارد 8 : 2 : 1 ( یک پیمانه سیمان پرتلند ، 2 پیمانه آهک شکفته و الک شده ، و 8 پیمانه ماسه شسته ) یا ملات ماسه سیمان 6 : 1 است . به علت جذب کم دوغاب به داخل آجر ماشینی ملات مصرفی ، ماسه سیمان 5 : 1 انتخاب می شود .
برای بندکشی باید از ملات ماسه بادی و سیمان با نسبت حجمی 4 : 1 استفاده کرد .
نماسازی با آجر گری :
نماسازی با آجر گری با استفاده از آجرهای ماشینی که هیچگونه تغییری در ابعاد آنها به وسیله تراش یا تیشه داری حاصل نشده باشد ، صورت می پذیرد .
نماهای با آجر فشاری بهتر است که پس از چیده شدن به صورت تو پر بندکشی شوند . ( به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت به داخل آجر از طریق بند آجر چینی . )
نماسازی با آجر تراش و آب ساب :
به منظور دستیابی به ابعاد یکدست و نمای پرداخت شده ، قشر نازکی از سطح آجر فشاری به کمک تیشه برداری تراشیده و با سمباده نصب شده بر روی تخته چوبی پرداخت می شود . میزان تراش جانبی این آجرها عملاً کمتر از نصف ضخامت آجر است ولی در هر حال میزان تراش نباید از عمق بندکشی کمتر باشد. صحت زوایا و میزان تراش های جانبی باید به وسیله گونیای مخصوص کنترل شود . در تراش آجر باید دقت شود که سه قسم آجر برای مصارف کله ، راسته و نبش تهیه شود .
نماسازی با آجر ماشینی :
در نماسازی با آجر های رسی و ماسه آهکی که بدون تیشه برداری انجام می شوند ، ضخامت ملات باید در تمام رج ها یکنواخت بوده و اجرای آن با دقت کافی صورت گیرد .
اجرای نماسازی با آجر :
نماسازی با آجر به دو طریق انجام می گیرد :
- نماسازی و دیوار ساختمان همزمان اجرا می شود : در این حالت باید آجرهای نما به صورت کله و راسته چیده شوند تا ضمن مشارکت در تحمل بارهای وارده بر دیوار پیوستگی لازم بین آجرهای نما و آجرهای پشت کار تامین شود . در این روش لازم است ابعاد آجرهای نما برابر ابعاد آجرهای پشت کار باشد .
- اجرای نماسازی پس از اتمام دیوار چینی : چنانچه آجرهای نما پس از اجرای قسمت های بار برچیده شوند ، باید برای تامین پیوستگی نما و قسمت های باربر از اتصالات فلزی استفاده کرد .
در صورت لزوم آجر باید آجر باید در آب خیسانده شود و سپس بلافاصله به کار رود . این عمل برای جلوگیری از آلوئک آجر در داخل آجر چینی انجام می شود .

چند نکته درباره اجرای نما با آجر :
- ضخامت بندهای افقی برای آجر کاری نما نباید از 10 میلیمتر کمتر و از 12 میلیمتر بیشتر باشد .
- پخش ملات در آجر کاری نما باید به کمک شمشه ملات صورت گیرد .
- آجر کاری با ملات ماسه سیمان یا باتارد باید پس از گرفتن ملات به مدت حداقل 3 روز مرطوب نگه داشته شده و از خشک شدن آن جلوگیری شود .
[porto_block label=”” id=”17810″ name=”buildingstrucurerelatedproducts”]