نکاتی جالب و شنیدنی در مورد بتن دکوراتیو و بتن اکسپوز
متاسفانه، امروز در حین مطالعه بر روی انواع بتن و بتن‌های خاص، به یک مطلب برخوردم که به شکل عجیبی بتن دکوراتیو و بتن اکسپوز را از یکدیگر متفاوت نشان می‌داد حتی در تمایز آنها دلایل مختلفی ارائه کرده بود. اگر با جستجو در اینترنت آشنا باشید یا منابع مختلف ساختمانی و مهندسی را مطالعه کرده باشید، می‌بینید که اکثراً بعد از اسم بتن اکسپوز از بتن نما یا بتن دکوراتیو استفاده می‌کنند و حتی ممکن است در برخی منابع، اسم آنها به جای یکدیگر آورده شود. ما در مطالب قبلی کلینیک ساختمانی به تام سعی کردیم که انواع بتن پیش ساخته و بتن‌های خاص را معرفی کنیم و کاربردهای آنها را نشان دهیم. اما در این مطلب به طور ویژه به برخی از نکات تاثیرگذار در دو نوع بتن دکوراتیو و بتن اکسپوز اشاره می‌کنیم و در صورت وجود تفاوت آنها را ذکر می‌کند.
بتن دکوراتیو و بتن اکسپوز یکی هستند؟
در پاسخ به این سؤال باید به شکل کوتاه و مختصر بگیم که بتن دکوراتیو و بتن اکسپوز یکی هستند و تنها در یک مورد خیلی جزئی با هم تفاوت دارند. بتن اکسپوز یک نوع بتن خاص و پیش ساخته است که به عنوان نمای سازه نیز به کار می‌رود و معمولاً طراحان و معماران بر روی آن از شیوه‌های مختلف نماکاری استفاده نمی‌کنند. بتن دکوراتیو نیز همین ویژگی را دارد و ممکن است به صورت پیش ساخته یا به صورت ساخت در محل پروژه به کار گرفته شود و معمولاً نما نمی‌شود. تفاوت این دو به سلیقه طراحان بستگی دارد و معمولاً بتون اکسپوز در نمای خارجی ساختمان و بتن دکوراتیو در نمای داخلی ساختمان به کار برده می‌شود.
کاربردهای بتن اکسپوز
برای نشان دادن این تفاوت جزئی بین این دو نوع بتن، سعی می‌کنیم که کاربردهای آنها را با توجه به جزئیات نشان دهیم:
- استفاده در ساختمان‌های بتنی بزرگ مانند پروژه‌های عظیم نظامی؛
- استفاده در سازه‌های بتنی مانند پل‌ها و سدهای بزرگ؛
- استفاده در پروژه‌های عمرانی مانند پالایشگاه‌های نفت و اسکله بنادر؛
- استفاده به عنوان حصار بتنی در جاده سازی و محوطه سازی.
همانطور که می‌بینید، بتن‌های اکسپرس عمدتاً در پروژه‌ها و نماهای خارجی ساختمان به کار برده می‌شود و مقاومت بالایی در برابر شرایط متغیر جوی دارند.
کاربردهای بتن دکوراتیو
بتن‌های دکوراتیو همان اکسپوز هستند که در بخش داخلی ساختمان به کار می‌رود و سعی می‌شود که در جزئیات آنها تغییرات به وجود بیاید که نمایه داخلی را بهبود ببخشند:
- استفاده به عنوان کف بیمارستان‌ها و اماکن عمومی؛
- استفاده به عنوان نقطه کانونی در طراحی دکوراسیون داخلی؛
- استفاده به عنوان ماده اصلی کف سازی پارکینگ به منظور جلوگیری از نفوذ روغن و رطوبت؛
- استفاده به عنوان کف آشپزخانه و سرویس بهداشتی؛
- استفاده به عنوان نمای ویژه در برخی از ساختمان‌های اداری و سازمانی.
در مورد بتن اکسپوز معمولاً پروژه بعد از کارگزاری بتن و اصلاح ساختار آن به پایان می‌رسد، اما در مورد بتن دکوراتیو از یک روش پولیش برای براق کردن و زیباسازی آن استفاده می‌شود.
روش اجرای بتن اکسپوز و بتن دکوراتیو
روش اجرای بتن اکسپوز و بتن دکوراتیو کاملاً یکسان است و تفاوت خاصی در آنها وجود ندارد. همانطور که در مطلب (همه چی در مورد بتن اکسپوز) اشاره کردیم، برای اجرای این پروژه از دو روش پیش ساخته و روش اجرا در محل پروژه استفاده می‌شود. در روش پیش ساخته، آماده سازی قالب‌ها در محل کارخانه انجام می‌گیرد و فرآیند تزریق بتن و آماده سازی قالب‌های بتنی به طور کامل در کارخانه صورت می‌گیرد. اما در روش اجرا در محل پروژه، ابتدا قالب‌ها به محل ساخت و ساز انتقال داده شده و در آنجا به صورت پیشرونده و گام به گام فرایند بتن ریزی صورت می‌گیرد. تنها نقطه اضافی که اجرای بتن دکوراتیو دارد این است که از روش پولیش برای صاف کردن و براق کردن آن استفاده می‌شود. حال ممکن است بعد از آن از یک لایه اپوکسی یا یک لایه اکریلیکی برای پوشش دادن آن بهره برده شود.
طرح اختلاط بتن دکوراتیو و بتن اکسپوز
اصولاً طرح اختلاط به عنوان یکی از فاکتورهای تاثیرگذار در تعیین کیفیت بتن شناخته می‌شود و در جریان آن مشخص می‌شود که چه موادی با چه درصدی به بتن اضافه شود. ماسه سنگ، سیمان و آب اجزا اصلی بتن هستند که در مورد بتن ریزی بتن دکوراتیو و بتن اکسپوز ممکن است از مواد پرکننده و مواد آب بندی در مورد آنها استفاده شود. از لحاظ طرح اختلاط نیز این دو نوع بتن چند تفاوت خیلی جزئی با هم دارند. در وهله اول، با توجه به اینکه بتن اکسپوز بیشتر در محیط خارجی استفاده می‌شود، موادی در آن به کار می‌رود که در برابر شرایط محیطی مقاوم باشد. در مورد بتن دکوراتیو مسئله تغییر شرایط جوی یا اعمال شرایط ناپایدار وجود ندارد و بیشتر بحث صیقلی شدن آن و جلوگیری از نفوذ رطوبت مطرح می‌شود که با آب بند کننده‌ها این کار صورت می‌گیرد.
روش‌ترمیم در هر دو نوع بتن و نحوه اجرای آن
روش‌ترمیم در هر دو نوبت نیز ممکن است باعث ایجاد تفاوت‌هایی شود که این مورد نیز به محل استفاده از آنها بر می‌گردد. در مورد بتن‌های اکسپوز، معمولاً مسئله نما و زیباسازی اهمیت بالایی ندارد و ممکن است از روش‌هایی مانند پر کردن زدن بسته‌های فولادی برای ترمیم بتن استفاده شود. اما در مورد بتن‌های دکوراتیو باید از روش‌هایی استفاده شود که نمای اولیه آنها از بین نرود. گروت ساختمانی، چسب ساختمانی و سایر افزودنی ها و عایق سازه موادی هستند که در این مورد به کار برده می‌شود. نمونه‌های مختلفی از این مساله در فروشگاه به تام قرار دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید. برای آشنایی بیشتر در این مورد و نحوه استفاده از مواد مختلف، با کارشناسان فنی ما مشورت کنید و آنها را به کار گیرید.
