
در مطالب قبلی به بررسی دو سقف مدرن در سازههای ایرانی، یعنی سقف تام و سقف کوبیاکس پرداختیم و در ادامه آنها در این مطلب قصد داریم سقف یوبوت را به همراه جزئیات آن مورد بررسی قرار دهیم. سقفهای یوبوت به دلیل طراحی منحصر به فرد خود، نسبت به سایر سبکهای عنوان شده، بیشتر استفاده میشود که برای آن دلایل فنی و غیرفنی مختلفی وجود دارد. این سقف به عنوان نسل جدید سقفهای کوبیاکس شناخته میشود که در ساختارهای پروپیلنی سقف تغییراتی به وجود آمده است که ویژگیهای کلی سقف را تحت تأثیر قرار داده است.
در این مطلب قصد داریم که ضمن معرفی سقف یوبوت و نحوه اجرای آن، برخی از مزایا و معایب آنها را ذکر کنیم و در نهایت مشخصات فنی آنها را بیان کنیم.
سقف یوبوت چیست؟
سقف یوبوت به عنوان یک سقف ترکیبی و مدرن شناخته میشود که از ترکیب میلگرد و ساختارهای پلی پروپیلنی تشکیل میشود. این سقفها، از یک لایه میلگرد تنیده شده در پایین، یک ساختار پروپیلنی مکعبی شکل در وسط، و یک ساختار میلگرد تنیده شده در بالا تشکیل شده است. در حقیقت طراحی و اجرای این سقف دقیقاً مشابه با سقف کوبیاکس است، با این تفاوت که شکل ساختارهای توخالی در آنها متفاوت است و همین موضوع باعث میشود که ظاهر و مشخصات فنی سقف تغییر کند.
در ساختارهای تو خالی استفاده شده، پایههای ۷ تا ۱۰ سانتیمتر در نظر گرفته میشود که باعث فاصله گرفتن آن از سطح میلگردها شده و در نتیجه انتقال بتن به زیر آنها راحتتر است. وزن سقف یوبوت و حالت معلق مانند آن به حفظ سقف و کاهش فشار بر روی سازه کمک میکند.
یوبوت چیست و یوبوت اصلاح شده چیست؟
یوبوت یک ساختار پروپیلنی مکعبی شکل است که به صورت مکعب مربع طراحی و ساخته میشود. یوبوت ها به دلیل داشتن فضای خالی امکان نگه داشتن هوا را فراهم میکنند و همین موضوع به کاهش وزن سقف کمک میکند. البته، استفاده از یوبوت به کاهش استفاده از بتن نیز کمک کرده و به همین دلیل در بسیاری از پروژهها از آنها استفاده میشود. در کنار این ویژگیها، استحکام مکانیکی یوبوت ها بسیار کم است و به همین دلیل ممکن است در ساختار آنها تغییراتی به وجود آید که به عنوان یوبوت اصلاح شده شناخته میشود. در ضمن، سقفهایی که از یوبوت اصلاحشده ساخته شوند، با عنوان سقف یوبوت اصلاح شده شناخته میشود.
نحوه اجرای سقف یوبوت
اجرای سقف یوبوت تا حدود زیادی همانند اجرای سقف کوبیاکس است که در مطالب قبلی به آنها پرداختیم. با این تفاوت که در مورد این سقفها، از واحدهای ساختاری توخالی استفاده میشود که به شکلهای منظم طراحی شدهاند و چینش آنها سادهتر است. برای اجرای این سقف، ابتدا یک لایه پوششی و نگهدارنده در لایه زیرین سقف کار گذاشته میشود که با استفاده از شمعهای چوبی و فلزی حفظ میشود.
سقفهای یوبوت از دو دال میلگرد در بالا و پایین به صورت تنیده بهره میبرد که در بین آنها یوبوت ها چیده میشوند. بنابراین، نحوه چینش میلگردهای زیر این باید به صورتی باشد که یک میلگرد در بین هر کدام از یوبوت ها قرار گیرد. پس از چینش این مرحله، نوبت به قرار دادن یوبوت و در نهایت ردیف بعدی میلگردها میرسد. پس از اتمام این مراحل، فرایند بتن ریزی سقف انجام میشود که با توجه به انتخاب پیمانکار، ممکن است در یک یا دو مرحله انجام شود. در نهایت پس از خشک شدن بتن، میتوان شمعها و لایه پوششی زیرین را برداشت.
مزایای سقف یوبوت
طبیعتاً وقتی سقفهای یوبوت با این میزان از استقبال توسط مهندسین و طراحان ساختمانی مواجه میشود، ویژگیهایی دارد که به ماندگاری و استحکام سازه کمک میکند. حال این ویژگی ممکن است به خاطر یوبوت استفاده شده در آنها باشد، یا تأثیر نحوه اجرای آن باشد. در هر صورت برای مزایای سقف یوبوت میتوان گفت:
- کاهش وزن سقف به دلیل کاهش حجم بتن ریزی و کاهش ضخامت سقف؛
- توزیع مناسب به وزن بر محورهای مختلف و جلوگیری از اعمال فشار به سازه؛
- معلق ماندن سقف و کاهش فشارهای تنشی و کششی؛
- استحکام در برابر ترک خوردگی و یکپارچگی در سازه؛
- کاهش زمان اجرای سازه به دلیل سهولت در چینش یوبوت؛
- اجرای دهانه و سقفهای بزرگ تا ارتفاعهای بسیار بالا؛
- مقاومت در برابر آتش سوزی و زلزله؛
- مقرون به صرفه بودن در پروژههای بزرگ.
معایب سقف یوبوت
معمولاً در مورد هر پدیدهای، علاوه بر مزایا، معایبی نیز وجود دارد که در مورد سقفهای یوبوت نیز این موضوع صدق میکند. شاید بزرگترین ایرادی که به این سقفها وارد شود این باشد که یک پدیده وارداتی هستند. اما در کل، معایب سقف یوبوت به صورت زیر هستند:
- یوبوت استفاده شده در این سقفها طول عمر بالایی ندارند و باید به سرعت به کار بروند؛
- این سقف برای کشور ایران وارداتی محسوب میشود و در مورد مناطق زلزله خیز، تأییدیه خاصی برای آن وجود ندارد؛
- اجرای این سقفها برای سازههای کوچک توجیه اقتصادی ندارد؛
- استحکام یوبوت پایین است و ممکن است فشار ناشی از کار کارگران باعث شکستن آنها شود؛
- نفوذ بتن به داخل یوبوت باعث افزایش بار مرده سقف میشود؛
- بتن ریزی نامناسب به سقف ممکن است باعث کرمو شدن سطح زیر آنها شود.
[irp posts=”22975″ name=”همه چی در مورد سقف تام”]
قیمت سقف یوبوت
محاسبه قیمت سقف یوبوت چندان سخت نیست و کسانی که در زمینه کار بر روی سقفهای مدرن فعالیت دارند، به راحتی میتوانند هزینه تمام شده یک پروژه را محاسبه کند. با توجه به موارد گفته شده در بالا، قیمت این سقفها به چهار فاکتور بستگی دارد:
- قیمت میلگرد: با توجه به نوع سازه و میزان میلگرد استفاده شده، امکان محاسبه قیمت آن وجود دارد.
- قیمت بتن استفاده شده: برای این مورد میتوانید با کارخانههای تولید بتن آماده تماس بگیرید.
- هزینه خرید یوبوت: یوبوت به عنوان بخش اصلی این سازه شناخته میشود و باید تعداد آنها با توجه به ابعاد سقف محاسبه شود.
- هزینه کارگری و اجرا: طبیعتاً برای قرار دادن میلگردها و در نهایت گذاشتن یوبوت ها لازم است که از نیروهای کارگر و مهندس ناظر استفاده شود که هر کدام هزینه جداگانه دارند.
با تماس با کارشناسان فنی کلینیک ساختمانی به تام میتوانید برآورد قیمتی سقف مورد نظر خود را محاسبه کنید.
مشخصات فنی سقف یوبوت
زمانی که به سقفهای یوبوت و سیستم استفاده شده در آنها نگاه میکنیم، دالهای تنیده شده از میلگرد، یوبوت های پلی پروپیلنی، ضخامت دال بتنی آن دیده میشود و طبیعتاً مشخصات فنی آن به این چند مورد مربوط است: بنابراین در بررسی مشخصات فنی سقف یوبوت میتوانیم به فاکتورهای زیر استناد کنیم:
- ابعاد یوبوت: یوبوت استفاده شده در این سقفها به صورت مکعب مربع ساخته میشود که ضخامت آنها کمتر است. در حقیقت با در نظر گرفتن لبههای آنها، ابعاد یوبوت بهصورت ۵۲ × ۵۲ سانتی متر است و ضخامت آنها معمولاً ۱۶ سانتی متر است. البته در مورد هر کدام از یوبوت ها از چهار پایه مخروطی شکل استفاده میشود که ارتفاع آنها بین ۷ تا ۱۰ سانتیمتر است.
- ضخامت سقف یوبوت: ضخامت سقف یوبوت به طول دهانه بستگی دارد هرچه طول دهانه یک سازه بیشتر باشد، ضخامت دال بتنی نیز افزایش مییابد. به عنوان مثال برای سقفهای با طول دهانه ۸ متر، از ضخامت ۳۰ سانتی متری و برای سقفهای با دهانه ۱۳ تا ۱۴ متر از ضخامت ۵۵ تا ۶۰ سانتی متری استفاده میشود.
- وزن سقف یوبوت: در مورد وزن این سقف، سبک بودن یکی از مهمترین ویژگی آنهاست و هرچه طول دهانه یک ساز بیشتر شود، وزن سقف افزایش مییابد. به عنوان مثال برای یک سقف با قالب یوبوت ۱۶ سانتیمتر، پایه ۷ سانتیمتر، و لایه بتن به ضخامت ۵ سانتی متر، وزن واحد سقف یوبوت حدود ۴۴۰ کیلوگرم برآورد میشود.
سقف یوبوت یا سقف کوبیاکس؟
انتخاب بین سقف یوبوت و سقف کوبیاکس به بررسیهای فنی مفصلی نیاز دارد که خارج از بحث این مقاله است؛ اما به طور کلی با بررسی چند ویژگی ساده آنها، میتوان فهمید که کدام یک از آنها برای چه سازهای مناسبتر است.
به طور کلی از لحاظ ظاهری، سقفهای یوبوت به خاطر مربعی بودن واحدهای یوبوت، راحتتر چیده میشوند و اجرای آنها سادهتر است. اما تحمل وزن آنها کمتر است. در مورد سقف کوبیاکس از گویهای توخالی کروی شکل استفاده میشود که قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر در یک پروژه ساختمانی سخت است، اما سقفهای یوبوت این محدودیت را ندارند. نکته دیگر اینکه، گویهای کروی به دلیل انتقال فشار بیشتر در یک محور، در پروژههای با ارتفاع بیشتر از ۱۰ متر کاربرد ندارند، اما استفاده از یوبوت در سقفهای ساختمانی محدودیتی از لحاظ ارتفاع ندارد.
[irp posts=”22982″ name=”سقف کوبیاکس چیست؟”]